Over De Madurese vriend:
‘Kees Ruys is een meester in de afstandelijke nabijheid. Ik ken maar weinig schrijvers die zo invoelend en met zoveel stijl over het menselijke Indonesië schrijven.’ – Adriaan van Dis
*
‘Ik ken geen schrijver die het naoorlogse Indonesië en haar bewoners zo goed kent als Kees Ruys. Zijn beschrijvingen zijn onomwonden, raak en liefdevol. Zij ontroeren mij telkens weer.’ – Ernst Jansz
*
‘Ruys’ nieuwe reisboek is atypisch: hij wordt al decennialang naar één plek getrokken, die niet speciaal mooi is, en wil er vooral één man terugzien, met wie hij geen lange gesprekken heeft, geen spectaculaire avonturen beleeft, maar wel een diepe, romantische mannenvriendschap. Intussen kijkt hij wel degelijk goed om zich heen en schetst hij een beeld van een veranderend Indonesië dat tegelijk gevoelig, rauw-realistisch en humoristisch is. Nauwelijks gehinderd door postkoloniale schuldgevoelens, wel zeer begaan, oplettend en authentiek; ouderwets in de goede zin van het woord.’
– Esther Wils, hoofdredacteur Indies tijdschrift
*
‘Een hartveroverend boek over de veertigjarige vriendschap met een Indonesische jongen, waarin de hoofdpersoon diep weet door te dringen in de wereld van iemand die in een andere, soms verbijsterende werkelijkheid leeft. Ik ken geen andere Nederlandse auteur die daar zó goed in geslaagd is. Een indringend verhaal, geschreven in een voortreffelijke stijl.’
– Peter van Zonneveld
*
‘Er zijn maar weinig schrijvers over Indonesië die, zoals Kees Ruys, zó diep weten door te dringen tot het innerlijke leven van de gewone man – zijn vreugde en verdriet, zijn haat en liefde, zijn dagelijkse worstelingen om te overleven. Het dichtstbij raakt hij aan het bestaan van zijn Madurese vriend Djaman: “Alleen bij jou was ik geen westerling.” […] Flinterdun is niet zelden de grens tussen werkelijkheid en magie. Ruys’ stijl sluit zich daarbij prachtig aan. Een obsederend goed boek.’ – Gerard Termorshuizen
Langzaam reizend langs een kust die hij kan dromen nadert een schrijver de Javaanse badplaats Pasir Putih, sinds de jaren zeventig zijn vaste pleisterplaats in Indonesië. Maar deze keer voelt alles anders. In het zicht van zijn bestemming aan de oude Grote Postweg – in de regio ooit ‘Daendels’ Dodenweg’ genoemd – stelt hij zijn aankomst telkens uit en verliest zich in herinneringen. Hij denkt aan verlaten warungs in de middaghitte, aan ontmoetingen die tot ontdekkingsreizen leidden, met de armste mensen die hij in zijn leven heeft gekend, maar ook de meest gastvrije, roekeloze; aan een vijand die bleef lachen en aan het ontluisterende einde van wat eens een liefde was. Maar boven alles denkt hij aan Djaman, zijn oudste vriend in Indonesië, die hem bij elk bezoek opwachtte met de mededeling dat hij hem al in een droom zag naderen.
De Madurese vriend is het ontroerende verhaal van een verlegen schelpen-
souvenirverkoper en een schrijver die elkaar na veertig jaar nog altijd niet begrepen, maar ook samen konden zwijgen alsof ze een schat bewaarden. Opgetekend als een afscheidsbrief aan Djaman geeft het boek ook een intiem en kleurrijk beeld van een gemeenschap in een Oost-Javaans kustplaatsje en van de ontwikkelingen die het doormaakte sinds Nederlandse mariniers er in 1947 voet aan wal zetten om ‘Insulinde’ in een oorlogszone te veranderen.
In hoeverre de gedeelde koloniale erfenis in de moderne republiek doorwerkt en hoe dat in het onderling contact naar voren komt, zijn kwesties die zich regelmatig aan de schrijver opdringen. Het stelt hem voor raadsels die soms nog verbijsterender zijn dan die van de occulte Madurese wereld waarmee hij in Pasir Putih kennismaakt.
De Madurese vriend is op 15 april 2023 bij Uitgeverij In de Knipscheer verschenen. Kopen of online bestellen kan bij de boekhandel, in Den Haag bijvoorbeeld hier.
Omslagafbeelding: Gerard Pieter Adolfs, Spectateurs au combat de coqs, Madoura, 1958.
Recensies van De Madurese vriend:
2023 4 mei | Den Haag Centraal
‘Liefdevol relaas van een Indonesische vriendschap’ – Jan Hendrik Bakker
2023 13 juni | Bazarow
2023 16 juni | Hebban
‘Weergaloos verhaal over vriendschap’ – Jan Stoel
2023 16 juli | Literair weblog Tzum
‘Meeslepend verslag van een vriendschap’ – Arjen van Meijgaard
2023 26 juli | antwerpenleest.be
‘Een intiem en kleurrijk beeld van een gemeenschap in een Oost-Javaans kustplaatsje‘ – André Oyen
2023 5 augustus | indeknipscheer.com
‘Een boek dat recht doet aan de titel’ – Richard Akihary
2023 2 september | Leeskost
‘Teder, schitterend, humoristisch. Ontroerend ook heel vaak. Kees Ruys schrijft ‘De Stille Kracht’ nabij. Wat een briljante schrijver.’ – Marianne Janssen
Op 15 april 2023 presenteerde Uitgeverij In de Knipscheer in Museum Sophiahof het nieuwe boek van Kees Ruys
De Madurese vriend
Met een speciaal gastoptreden van Ernst Jansz.
Kees Ruys las enkele passages uit zijn boek en werd geïnterviewd door
In de Knipscheer-redacteur en radiomaker Peter de Rijk.
Fotografie: Anneke Ruys en Angela van Tol.
Pasir Putih
